ভাৰতৰ উচ্চতম ন্যায়ালয়ে এক ৰায় যোগে আজি ৩৭০ অনুচ্ছেদ বাতিল আৰু জম্মু-কাশ্মীৰক দুখন কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলত বিভক্ত কৰা কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ সিদ্ধান্তক প্ৰত্যাহ্বান জনাই কৰা আবেদন সন্দৰ্ভত সিদ্ধান্ত ঘোষণা কৰে। উচ্চতম ন্যায়ালয়ে এই সিদ্ধান্ত দিয়ে যে ৩৭০ নং অনুচ্ছেদ এক ‘অস্থায়ী ব্যৱস্থাহে আছিল আৰু কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ ৩৭০ অনুচ্ছেদ বাতিলৰ যি সিদ্ধান্ত তাক বাহাল ৰাখে।
পূৰ্বৰ জম্মু-কাশ্মীৰ ৰাজ্যক বিশেষ মৰ্যাদা প্ৰদান কৰা ৩৭০ অনুচ্ছেদ সন্দৰ্ভত সোমবাৰে উচ্চতম ন্যায়ালয়ে এক উল্লেখযোগ্য ৰায়দান কৰে। সৰ্বসন্মতিক্ৰমে লোৱা সিদ্ধান্তত আদালতে ২০১৯ চনৰ ৫ আগষ্টত কেন্দ্ৰই ৩৭০ নং অনুচ্ছেদৰ বিধানসমূহ বাতিল কৰাৰ ব্যৱস্থাক দেশৰ সৰ্বোচ্চ ন্যায়ালয়ে বৈধতা প্ৰদান কৰে আৰু অনুচ্ছেদ ৩৭০ক এক “অস্থায়ী বিধান” বুলি অভিহিত কৰে। ইয়াৰ উপৰিও আদালতে জম্মু-কাশ্মীৰৰ বাবে যিমান সোনকালে পাৰে ৰাজ্যিক স্থান পুনৰুদ্ধাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে আৰু ২০২৪ চনৰ ৩০ ছেপ্টেম্বৰৰ ভিতৰত বিধানসভা নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।
উল্লেখযোগ্য যে ২০১৯ চনত কেন্দ্ৰৰ সিদ্ধান্তৰ পিছত এই বিশেষ মৰ্যাদা বাতিল কৰা হয়, আৰু ৰাজ্যখনক দুটা কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলত বিভক্ত কৰা হয় – জম্মু-কাশ্মীৰ, আৰু লাডাখ।
ভাৰতৰ মুখ্য ন্যায়াধীশ ডি ৱাই চন্দ্ৰচুড়ৰ নেতৃত্বত গঠিত পাঁচজনীয়া সংবিধান বিচাৰপীঠে চাৰি বছৰ পূৰ্বে কেন্দ্ৰই লোৱা এই পদক্ষেপক প্ৰত্যাহ্বান জনাই কেইবাখনো আৱেদনৰ প্ৰত্যুত্তৰত এই ৰায় প্ৰদান কৰে। উচ্চতম ন্যায়ালয়ে ১৬ দিনজোৰা বিস্তৃত শুনানিৰ অন্তত ৫ আগষ্টৰ ৰায়ক বাহাল ৰাখে ।
আবেদনকাৰীসকলে দাবী কৰে যে ৩৭০ অনুচ্ছেদ কেন্দ্ৰই এক পক্ষীয় ভাবে বিলুপ্ত কৰাটো বিধিসংগত নাছিল, কিয়নো ১৯৫৭ চনত সংবিধান সভাৰ ক্ষমতা জম্মু-কাশ্মীৰৰ বিধায়িনী দললৈ হস্তান্তৰ কৰা হৈছিল।
অহা বছৰৰ ৩০ ছেপ্টেম্বৰৰ ভিতৰত বিধানসভাত নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত কৰাৰ পদক্ষেপ লোৱা উচিত বুলি দৃঢ়তাৰে উল্লেখ কৰি শীৰ্ষ আদালতে ৩৭০ অনুচ্ছেদ বাতিলৰ বাবে চৰকাৰৰ পদক্ষেপক সমৰ্থন কৰে। ইয়াৰ উপৰিও আদালতে লাডাখক কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল হিচাপে পুনৰ্গঠন কৰাটোও সমৰ্থন কৰে।
গোচৰৰ সময়ত ন্যায়াধীশ চন্দ্ৰচুড়ে এই বিষয়ত আলোকপাত কৰিছিল যে ২০১৯ চনৰ ৫ আগষ্টত বাতিল হোৱা ৩৭০ নং অনুচ্ছেদক পূৰ্বৰ ৰাজ্যখনৰ যুদ্ধকালীন পৰিস্থিতিৰ বাবে অস্থায়ী ব্যৱস্থা হিচাপে গণ্য কৰা হৈছিল ।
ভাৰতৰ মুখ্য ন্যায়াধীশ ডি ৱাই চন্দ্ৰচুড়ৰ অধ্যক্ষতাত থকা পাঁচজনীয়া সংবিধান বিচাৰপীঠৰ লগতে ন্যায়াধীশ সঞ্জয় কিষাণ কৌল, সঞ্জীৱ খান্না, বি আৰ গাভাই, আৰু সূৰ্য কান্তে এই ৰায়দান কৰে। আদালতৰ এই সিদ্ধান্তই ৩৭০ অনুচ্ছেদ বাতিল কৰা সাংবিধানিক আদেশক বৈধতা প্ৰদান কৰে।
CJI DY চন্দ্ৰচুড়ে স্পষ্ট কৰি দিয়ে যে জম্মু-কাশ্মীৰ ভাৰতত যোগদান কৰাৰ পিছত এই অঞ্চলৰ আভ্যন্তৰীণ সাৰ্বভৌমত্ব নাছিল। ২০১৯ চনত ৰাষ্ট্ৰপতিৰ নিৰ্দেশক অবিশ্বাস বা ক্ষমতাৰ অপপ্ৰয়োগ বুলি ক’ব পৰা কোনো স্পষ্ট প্ৰমাণ আদালতে নাপালে। এই পুনৰ্গঠনক অস্থায়ী বুলি স্বীকৃতি দি আদালতে চৰকাৰক ৰাজ্যিক পুনৰ প্ৰৱৰ্তন আৰু বিধানসভাৰ নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত কৰাৰ দিশত কাম কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিয়ে।
ৰায়দানৰ পিছত বহুতে ভাৰতত জম্মু-কাশ্মীৰৰ ‘বিশেষ মৰ্যাদা’ৰ তীব্ৰ বিৰোধী ড০ স্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জী (১৯০১-৫৩)ক স্মৰণ কৰিছিল যিজন জম্মু-কাশ্মীৰক বিশেষ মৰ্যদা দিয়াৰ ক্ষেত্ৰত নেহৰুৰ ঘোৰ বিৰোধী আছিল । ভিএইচপিৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় কাৰ্যকৰী সভাপতি আলোক কুমাৰে এই ৰায়ক মুখাৰ্জীয়ে এই কাৰ্য্যৰ বাবে কৰা বলিদানৰ বাবে জাতিৰ পৰা শ্ৰদ্ধাঞ্জলিৰ সৈতে তুলনা কৰে ।
৩৭০ অনুচ্ছেদ বাতিল আৰু তাৰ পিছত জম্মু-কাশ্মীৰৰ পুনৰ্গঠনক লৈ চলি থকা আইনী বিতৰ্কত এই সিদ্ধান্ত এক উল্লেখযোগ্য মাইলৰ খুঁটি হিচাপে চিহ্নিত হৈছে।